- Έκθεση: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο
Εδώ και πολλά χρόνια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ανησυχία τους για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο, ανεξάρτητα από σύνορα και καθεστώτα. Δεν πρόκειται απλώς για καλές προθέσεις. Αντλώντας έμπνευση από τον ακατάπαυστο αγώνα του Αντρέι Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε απτή έκφραση σε αυτή τη δέσμευση. Θεσμοθετεί έτσι, το 1988, το ετήσιο Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης. Το Βραβείο Ζαχάρωφ απονέμεται στον βραβευόμενο, εφόσον είναι δυνατό, από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά τη διάρκεια συνόδου ολομέλειας στο Στρασβούργο. Το βραβείο φιλοδοξεί να ενσαρκώσει το ξεχωριστό έργο του Ζαχάρωφ και να μεταφέρει το μήνυμά του στις επόμενες γενιές.
Αποτελεί την υπέρτατη αναγνώριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δράσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά δεν είναι μονάχα μια συμβολική χειρονομία. Συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 50.000 ευρώ, ενώ η κάλυψη που παρέχουν τα μέσα ενημέρωσης στο γεγονός δίνει τη δυνατότητα να καταγγελθούν δημόσια οι χώρες που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αρχές της δημοκρατίας. Σε πολλές περιπτώσεις, η απονομή του βραβείου προστατεύει επίσης τους βραβευθέντες από πιθανά αντίποινα εκ μέρους των χωρών καταγωγής τους. Το βραβείο και η κοινότητά του επιτρέπουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να βοηθήσει τους βραβευθέντες, στηρίζοντας και ενισχύοντας το έργο τους. Το Βραβείο Ζαχάρωφ συνιστά όργανο της κοινοβουλευτικής διπλωματίας. Με την πάροδο του χρόνου έχει καθιερωθεί ως εύγλωττη μαρτυρία της δέσμευσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά των δικτατοριών και υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο.