De Sacharovprijs, het Europees Parlement en de mensenrechten in de wereld

Het Europees Parlement zet zich al jarenlang in voor de mensenrechten en de democratie. De leden van het Parlement hebben dan ook hun bezorgdheid geuit over wereldwijde mensenrechtenschendingen, ongeacht het land of het regime waar die zich voordoen. Maar het is niet bij een standpunt gebleven. Het Europees Parlement riep in 1988 de Sacharovprijs voor de vrijheid van denken in het leven en gaf zo een vaste vorm aan zijn inzet. De voortdurende inspanningen van Andrej Sacharov voor de vrijheid van denken dienden hiervoor als inspiratie. Indien mogelijk reikt de voorzitter van het Europees Parlement de Sacharovprijs uit aan de winnaar tijdens een plenaire vergadering in Straatsburg. De prijs belichaamt Sacharovs buitengewone werk en brengt zijn boodschap over op toekomstige generaties.

De Sacharovprijs is de belangrijkste onderscheiding die de EU toekent voor acties die de mensenrechten bevorderen en is meer dan een symbolisch gebaar. Naast een gift van 50 000 euro levert de gebeurtenis ook veel media-aandacht op. Dit biedt een kans om landen aan de kaak te stellen die de mensenrechten en de democratische beginselen schenden. Vaak is de toekenning van de prijs ook een manier om de winnaars te beschermen tegen mogelijke vergeldingsmaatregelen in hun eigen land. Met behulp van de prijs zelf en de Sacharovprijsgemeenschap kan het Europees Parlement de winnaars bijstaan en ondersteunen in hun werkzaamheden. De Sacharovprijs is een instrument van de parlementaire diplomatie dat in de loop der tijd een echt boegbeeld van het Parlement is geworden in zijn strijd tegen dictaturen en voor de mensenrechten in de wereld.