Podróże dla przyjemności: krótka historia turystyki

Ludzie zawsze mieli potrzebę podróżowania – zarówno z potrzeby odkrywania nowych krain, jak i dla własnej przyjemności. Ten drugi obszar nazywamy turystyką.

Początki współczesnej koncepcji turystyki sięgają XVII wieku. W tych czasach młodzi arystokraci z krajów Europy Zachodniej i Północnej odbywali tak zwaną „wielką podróż” – zwykle obejmującą Francję, Niemcy, Włochy i Grecję – której głównym celem było zanurzenie się w historii, sztuce i dziedzictwie kulturowym Europy. Uznawano to za doskonały sposób na zdobycie wykształcenia.

W XVIII wieku zwyczaj ten był rozpowszechniony w zamożniejszych warstwach społecznych i rozprzestrzenił się na inne części świata, takie jak Ameryka. W tym okresie kontynuowano również pielgrzymki religijne, które były popularne już w średniowieczu.

Trwająca od drugiej połowy XVIII wieku rewolucja przemysłowa spowodowała istotne przemiany gospodarcze, społeczne i technologiczne, które rozprzestrzeniły się na resztę świata. W wyniku tych zmian wzmogła się migracja z obszarów wiejskich do rosnących dużych miast, w których potrzebna była siła robocza dla nowego przemysłu.

W ten sposób powstały nowe klasy społeczne. Kluczowe były również zmiany w transporcie.

Usprawnienia dotyczące przewozów towarowych i pasażerskich przyczyniły się do narodzin rekreacji oraz nowych form rozrywki i podróżowania. Ludzie przemieszczali się głównie pociągami ze względu na fakt, że sieci kolejowe łączyły różne miejsca w Europie i innych częściach świata.

Pierwsze biura podróży powstały w XIX wieku. Jedną z pionierskich firm była spółka Thomas Cook & Son, która zaczęła oferować wycieczki i wyjazdy wakacyjne dla grup. Pakiety usług obejmowały transport, zakwaterowanie i wyżywienie, co pozwalało obniżyć koszty.

W ten sposób narodziły się tak zwane wakacje zorganizowane.

Masowa produkcja autobusów i samochodów przyczyniła się do dalszego rozwoju branży turystycznej w pierwszej połowie XX wieku.

Na popularności zaczęły zyskiwać wyjazdy nad morze. Po II wojnie światowej niezwykle modne stało się wybrzeże Morza Śródziemnego. Dodatkowo usprawnienie transportu lotniczego (np. loty czarterowe), a także postęp w obszarze prawa pracy i rozbudowa systemu opieki społecznej przyczyniły się do gwałtownego ożywienia w turystyce.

Sektor turystyczny uległ przeobrażeniu w czasach recesji w latach siedemdziesiątych XX wieku, głównie ze względu na kryzys energetyczny, który doprowadził do obniżenia kosztów i cen. Wyjazdy luksusowe utorowały drogę turystyce masowej, która narodziła się właśnie wtedy. Podróżowanie przestało być zajęciem zarezerwowanym wyłącznie dla wąskiego grona osób, a stało się rozrywką dostępną dla wielu.

W kolejnych dekadach nastąpiło stopniowe umiędzynarodowienie firm hotelarskich, biur podróży i linii lotniczych. Zaczęto oferować także nowe produkty i formy spędzania wolnego czasu, związane między innymi ze sportem i zdrowiem.

Obecnie sektor turystyczny w wielu krajach jest jednym z najważniejszych motorów napędowych gospodarki i stał się przedmiotem dyskusji oraz działań politycznych na poziomie międzynarodowym.

W ostatnich latach, dzięki tanim lotom i dostępności alternatywnych miejsc noclegowych, zarządzanych przez firmy internetowe, podróżowanie stało się jeszcze bardziej przystępne, a każdy może zaplanować swój plan podróży i aktywności według własnych upodobań.

Turystyka nie tylko wpływa na lokalną gospodarkę, ale także zaczyna wpływać na struktury społeczne, kulturę i styl życia w miejscach odwiedzanych przez turystów. Obecnym wyzwaniem jest opracowanie rozwiązań problemów spowodowanych tym zjawiskiem, poprzez rozwijanie świadomości turystycznej – szacunku dla środowiska naturalnego i obyczajów mieszkańców.

This blog post is a part of the Europeana Common Culture project, which explores varied aspects of our shared cultural heritage across Europe.