- Wystawa: Pigułka
- Emancypacja czy uprzedzenia związane z płcią?
Pigułka antykoncepcyjna jest sprawdzonym wynalazkiem emancypacyjnym, ponieważ dała osobom z macicą możliwość decydowania, czy i kiedy chcą założyć rodzinę. Niezawodność, dostępność, a nade wszystko łatwość użycia pigułki sprawiły, że stała się ona przełomowym produktem. Ale czy oznacza to, że osiągnięto pełną emancypację? Można zadać pytanie, czy zapobieganie ciąży nie powinno być w sposób oczywisty wspólną odpowiedzialnością.
„Mężczyzna jest szefem, ale dlaczego?” Dyskusje na temat pozycji kobiet w społeczeństwie zdominowanym przez mężczyzn podczas targów antydyskryminacyjnych w Dronten, Holandia, 1970, Netherlands Institute for Sound and Vision. CC BY-SA
W Wielkiej Brytanii aktywistki wspierające kampanię Contraception Action Programme publicznie kwestionowały przepisy dotyczące antykoncepcji, obowiązujące na podstawie irlandzkiej ustawy Health (Family Planning) Act (o zdrowiu / planowaniu rodziny) z 1979 r., którą uznali za restrykcyjną, elitarną, stronniczą i inspirowaną męską hipokryzją. Plakat wspierający kampanię, przedstawiający męskich polityków tamtych czasów ze wzdętymi brzuchami, zawierał pytanie: „Gdyby oni zaszli w ciążę, czy mielibyśmy tę ustawę?”.
Kwestie męskiej odpowiedzialności w szerszej debacie publicznej na temat planowania rodziny były również podstawą kultowej kampanii plakatowej, która szturmem podbiła Wielką Brytanię w latach 70. XX wieku.
lakat „Czy byłbyś bardziej ostrożny, gdybyś to ty zaszedł w ciążę?” powstał, aby szerzyć świadomość na temat antykoncepcji, bezpiecznego seksu i planowania rodziny. Był częścią kampanii zorganizowanej przez Family Planning UK i był wywieszany w poczekalniach lekarskich.
Kiedy ten plakat z epoki przedcyfrowej po raz pierwszy się pojawił, wywierał na niektórych zdumiewający, a nawet odrażający efekt. Takie taktyki szokowe skutecznie zwróciły uwagę mężczyzn na problem niechcianej ciąży - obraz ciąży podważający biologiczną męskość modela prowokował do myślenia. Co więcej, wyraz twarzy modela odzwierciedla niepokój, jaki może nieść stan niepożądanej ciąży. Kultowa kampania reklamowa zdobyła wiele nagród i zainspirowała wiele innych projektów reklamowych. Poniższe zdjęcie promocyjne, wykorzystywane przez firmę NVSH zajmującą się zamówieniami wysyłkowymi, zostało opublikowane na początku lat 70. ub.w. i wyraźnie nawiązuje do wspomnianego plakatu Family Planning.
Pozostaje pytanie: czy osiągnęliśmy emancypację i równość płci, jeśli nie mamy możliwości wyboru co do tego, który z partnerów zażywa pigułkę antykoncepcyjną?
Czy antykoncepcja naprawdę przyczyniła się do równości płci? Dyskusja w telewizji węgierskiej, 2008 National Audiovisual Archive of Hungary. In copyright
Co zaskakujące, wygląda na to, że dyskusja na temat pigułki antykoncepcyjnej w odniesieniu do osób cis mężczyzn miała miejsce pod koniec lat 50. ub.w., zanim jeszcze powstała wersja żeńska. Mimo że w kolejnych dziesięcioleciach badano różne opcje antykoncepcji, jak dotąd na rynku nie pojawił się żaden produkt, który mógłby konkurować z pigułką. Przemysł farmaceutyczny nie podąża za nauką pod tym względem, ponieważ w przeszłości przeprowadzono udane próby.
Naukowcy próbują stworzyć pigułkę antykoncepcyjną dla mężczyznn, 1975, Danish Broadcasting Corporation. In copyright
Wynalazca pigułki antykoncepcyjnej szacuje, że pigułka dla mężczyzn nie będzie dostępna przez kolejne 20 lat, 199, Danish Broadcasting Corporation. In copyright
Podczas gdy naukowcy kontynuują badania nad pigułką dla osób bez macicy, rozważane są inne eksperymentalne podejścia, w tym niehormonalny doustny środek antykoncepcyjny, który zachowuje doświadczenie orgazmu, ale zapobiega uwalnianiu nasienia. W międzyczasie prezerwatywa została z powodzeniem przywrócona do użytku dla osób bez penisa pod koniec wieku.
„Prezerwatywa dla kobiet” została wynaleziona przez duńskiego lekarza Lasse Hessel i przeznaczona do używania podczas stosunku, aby zapobiec narażeniu na płyny ustrojowe. Prezerwatywa femindom, wprowadzona na rynek europejski w 1990 roku, była wspierana kilkoma międzynarodowymi kampaniami. Produkt spotkał się z aprobatą, mimo że globalny przełom jeszcze nie nastąpił. Częściowo winna była cena, która była stosunkowo wysoka (2 do 3 razy wyższa od konwencjonalnej prezerwatywy) w wyniku surowych wymagań dotyczących produkcji: w Stanach Zjednoczonych prezerwatywa femidom jest klasyfikowana o jedną klasę wyżej jako wyrób medyczny w porównaniu do drugiej wersji. To sprawia, że producenci niechętnie wchodzą na rynek.
Poza wyzwaniami związanymi z badaniami naukowymi, niechęcią przemysłu i względami handlowymi rynku farmaceutycznego, wydaje się, że uprzedzenia kulturowe są wciąż silnym czynnikiem wpływającym nasze wybory odnośnie „najlepszego” sposobu zabezpieczania siebie i powiększania naszych rodzin. Podczas gdy cis mężczyźni obawiają się, że pigułka będzie miała fizyczny i psychiczny wpływ na ich doznania seksualne, doświadczanie takich skutków ubocznych przez osoby, które miesiączkują, nie powinno stanowić większego znaczenia w tej debacie. Z drugiej strony, pomysł zrzeczenia się kontroli nad planowaniem rodziny jest przez wielu uważany za krok w tył do czasów przedemancypacyjnych.
W miarę trwania debaty nauka, technologia, rynki i konwencje społeczne będą się wciąż zmieniać. Jednak XX wiek wyznaczył ważny punkt odniesienia: strategia antykoncepcji jest częścią wspólnej podróży par przez ich życie, z wieloma możliwymi rozwiązaniami.