- Wystawa: Inspiracja naturą
- Impresjonizm i inne kierunki
Począwszy od lat 40. XIX wieku malowanie w plenerze (na świeżym powietrzu), poza pracownią, stało się łatwiejsze dzięki pojawieniu się przenośnych sztalug i farb olejnych w tubkach, które umożliwiły artystom dotarcie do dowolnie wybranych miejsc. Na początku lat 60. XIX stulecia z tej większej elastyczności korzystała grupa malarzy, w tym Claude Monet, Alfred Sisley i Pierre-Auguste Renoir, którzy bezpośrednio w plenerze malowali scenki ze współczesnego życia i pejzaże, a nie historyczne i alegoryczne tematy faworyzowane przez Académie des Beaux-Arts. Ruch ten zyskał miano impresjonizmu, po tym jak obraz Moneta Impresja, wschód słońca z 1872 roku, wystawiony w 1874 roku został nieprzychylnie przyjęty przez krytyka sztuki Louisa Leroya. Więcej na temat impresjonizmu można dowiedzieć się, odwiedzając internetowe zbiory Metropolitan Museum of Art Impressionism: Art and Modernity.
Ogród artysty na obrazie Ogród artysty w Giverny z 1900 roku został przedstawiony przez Moneta za pomocą doskonałych pociągnięć pędzlem i żywej kolorystyki.
Wydaje się, że większy poziom abstrakcji i duża skala późniejszych obrazów Moneta, szczególnie wspaniały cykl Nymphéas (Lilie wodne), utorowały drogę późniejszym ruchom w sztuce, takim jak ekspresjonizm abstrakcyjny.
Dominique Lang (1874-1919), uważany współcześnie za najważniejszego malarza impresjonistycznego Luksemburga, urodził się w 1874 roku, w którym odbyła się pierwsza wystawa malarstwa impresjonistycznego w Paryżu.
Lang w stylu impresjonistycznym zaczął malować w 1906 roku, odchodząc od symbolizmu i stylu Prerafaelitów. Śmiałe kolory i wyraziste pociągnięcia pędzlem widoczne na obrazie Le Barrage z 1913 r. bez wątpienia pozwalają zaklasyfikować twórczość Langa do tradycji Moneta, Pissarro i Renoira. Lang, niedoceniony za życia, nie był w stanie utrzymać rodziny ze sprzedaży obrazów, dlatego pracował jako nauczyciel sztuki.
Krótkie życie bułgarskiego artysty Nikoli Petrova (1881-1916) wypełnione było wieloma osiągnięciami. W 1903 roku, w wieku zaledwie 22 lat, został członkiem założycielem Stowarzyszenia Sztuki Nowoczesnej. Należał do pierwszego pokolenia bułgarskich artystów, którzy malowali obrazy o tematyce rodzimej w stylach ukształtowanych przez ruchy awangardowe.
Cętkowane cienie na powierzchni Rzeki Ermy w pobliżu miasta Tran, 1913, Petrova przypominają twórczość Degasa i Seurata. Po otrzymaniu w 1903 roku dotacji państwowej na wyjazd do Rzymu Petrov co roku brał udział w rozmaitych wystawach organizowanych w Sofii, Belgradzie, Liège, Londynie, Zagrzebie, Monachium, Wenecji i Berlinie. Podobnie jak wielu innych z jego pokolenia zmarł młodo, w wieku zaledwie 35 lat, na gruźlicę. Więcej na temat życia Petrova można dowiedzieć się, odwiedzając tę stronę.
Introspektywna sztuka Edvarda Muncha i symbolizm w sztuce Paula Gauguina stanowiły źródła wielkiej inspiracji dla słowackiego artysty Zolo Palugyaya (1898-1935). Palugyay studiował w wielu ośrodkach sztuki współczesnej w Europie, w tym w Budapeszcie, Krakowie, Monachium i Paryżu, ale we współczesnym malarstwie poszukiwał słowackiego języka.
Była kurator wystawy Rysunek w XX wieku w Słowackiej Galerii Narodowej, Beata Jablonská, w następujących słowach opisała Pejzaż z kwiatami (Nirvana) z 1930 r.: „Powiększone detale na Pejzażu z kwiatami (Nirvana) stały się ikonicznym archetypem serii obrazów Palugyay’a z jego najbardziej płodnego okresu w latach 30. XX wieku. Stylizacja kształtów i barw w zgodzie z secesyjnym rytmem i tonacją, pozornie ozdobna, paradoksalnie podkreśla symboliczny przekaz obrazu.”
Więcej na temat fascynującej twórczości Palugyay’a można dowiedzieć się na stronie Słowackiej Galerii Narodowej.
Chorwacki przedstawiciel malarstwa naiwnego Ivan Rabuzin (1921-2008) przedstawiał liryczne, wyidealizowane krajobrazy przepełnione optymizmem i duchowością. Jego twórczość zyskała uznanie za wyróżniający się styl i zredukowanie motywów do form geometrycznych, co widać na przykład na obrazie Na wzgórzach - las deszczowy z 1960 r.
Rabuzin odebrał niewiele formalnego artystycznego wykształcenia. Przez wiele lat pracował jako cieśla i stolarz meblowy, malować zaczął dopiero w 1956 roku, w wieku trzydziestu pięciu lat. W 1962 roku po sukcesie swojej pierwszej wystawy postanowił zostać zawodowym malarzem. Rabuzin zajmował się również ceramiką i wzornictwem przemysłowym. Tutaj można obejrzeć więcej obrazów tego malarza w kolekcjach Europeany.
W następnym rozdziale wystawy Oblicza Europy przyjrzymy się, jak europejscy artyści chłonęli nauczanie akademii sztuk pięknych i jak odnosili te idee do swoich rodzimych tradycji.