- Wystawa: Barok i oświecenie
- Portrety władzy
Sztuka barokowa w protestanckich rejonach Europy odwoływała się do artystycznych aspiracji nowej klasy bogatych kupców, co znalazło wyraźne odzwierciedlenie w ówczesnej sztuce portretu. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska (Verenigde Oost-Indische Compagnie, VOC) była finansową kuźnią, a jej zyski napędzały popyt na prace takich artystów, jak Rembrandt, Hals i Vermeer. Znany portret strzelców Rembrandta Straż nocna wyznaczył punkt zwrotny w jego karierze.
Osiemnaście osób zapłaciło, aby twórca uwzględnił je na portrecie, inne postacie dodał sam Rembrandt, aby wzbogacić kompozycję. Być może nieprzypadkowo w czasie wykonywania tego zlecenia Rembrandt kupił bardzo drogi dom. Więcej na temat fascynującej Straży nocnej można dowiedzieć się z dyskusji z udziałem dr Beth Harris i dr Stevena Zuckera ze Smarthistory.
Spod pędzla hiszpańskiego artysty Diego Velázqueza pracującego na dworze Filipa IV wyszły złożone barokowe portrety o rewolucyjnym znaczeniu. W portrecie grupowym Las Meninas (Panny dworskie) Velázquez wypowiada się na temat hiszpańskiej monarchii i swojego własnego statusu jako artysty. Kilka stuleci po namalowaniu obraz wciąż jest jednym z najbardziej nieuchwytnych i najczęściej komentowanych dzieł w historii sztuki zachodniej. Panny dworskie inspirowały wielu różnych artystów, takich jak Pablo Picasso, Paula Rego and John Singer Sargent. Więcej na temat obrazu Las Meninas można znaleźć na obszernej poświęconej mu stronie na Wikipedii.
Francuski malarz o katalońskich korzeniach Hyacinthe Rigaud w 1701 roku w swoim portrecie Ludwika XIV przedstawił wizję monarchy absolutnego. Dzieło zostało zlecone jako prezent dla hiszpańskiego Filipa V, wnuka Ludwika XIV, ale cieszyło się tak dużym uznaniem na dworze, że nigdy nie wysłano go do Hiszpanii.
Każdy szczegół obrazu ma na celu wyrażenie kwintesencji władzy absolutnej – szlachetność zabytkowego otoczenia, szkarłatna zasłona oraz patetyczność Króla Słońce ubranego w strój koronacyjny z wyhaftowanymi liliami symbolizującymi monarchię.