George Bridgetower
Black violinist and composer who rubbed shoulders with Beethoven, King George, and Thomas Jefferson
Black violinist and composer who rubbed shoulders with Beethoven, King George, and Thomas Jefferson
De zwarte violist en componist die omging met Beethoven, Koning George, en Thomas Jefferson
George Bridgetower was een zwarte violist en componist die in de 18e eeuw leefde, een belangrijke periode voor de ontwikkeling van Westerse Klassieke muziek.
George was geboren in 1778 in Polen, met een Pools-Duitse moeder en een Afro-Caribische vader. Het gezin verhuisde kort na George's geboorte naar Engeland, waar de Bridgetowers zich onder de hoogeplaatste adel begaven. Toen George tien jaar oud was stond hij al op het podium als violist in concertzalen zoals de Drury Lane Theatre, voor een publiek van adellieden en leden van het koningshuis.
George's talent en de goede connecties van zijn ouders zorgden ervoor hij werd opgemerkt door de Britse troonopvolger, die later Koning George IV zou worden. De toekomstige koning zorgde ervoor dat George kon studeren bij bekende muzikanten van die periode zoals François Barthélémon, Ivan Mane Jarnović en Thomas Attwood. Attwood was zelf een leerling van Mozart geweest.
Door het zijn bevoorrechte onderwijs speelde George Bridgetower in het orkest van de koning in Brighton en Londen. Zelfs Thomas Jefferson, een van de oprichters van de Verenigde Staten, hoorde George spelen tijdens een optreden in Parijs in 1789.
Tijdens een bezoek aan Wenen in 1803 ontmoette George Ludwig van Beethoven. Op dat moment was Beethoven op het hoogtepunt van zijn creatieve carrière, en de twee werden goeie vrienden.
Beethoven keek op naar George's vioolvirtuositeit, en hij droeg daarom een van zijn sonate's op aan Bridgetower: Vioolsonate No. 9 in A minor (Op.47). Ze speelden het stuk voor de eerste keer samen voor publiek in Wenen in 1803, met Beethoven aan de piano en Bridgetower op viool. Bridgetower moest een deel van zijn partituur aflezen over de schouder van Beethoven tijdens het stuk. Bridgetower paste spontaan een stukje van de partituur aan terwijl hij speelde met een kleine improvisatie, waar Beethoven enthousiast op reageerde.
Er moet kort na deze première iets gebeurd zijn waardoor Beethoven en Bridgetower's vriendschap uiteenviel. Sommige historici denken dat Bridgetower een vrouw had beledigd, of iets beledigends over een vrouw had gezegd, die een goede vriend van Beethoven bleek te zijn. Beethoven lijkt alle contact met Bridgetower verbroken te hebben na dit incident. Hij veranderde de dedicatie van Sonata N9 zodat het niet meer aan Bridgetower werd opgedragen, maar aan Rudolphe Kreutzer. Kreutzer speelde uiteindelijk nooit zelf de Sonate die nu overal bekend staat als de 'Kreutzer Sonate'.
Luister naar de Kreutzer Sonata; Susanne Lautenbacher, 1959, Bibliothèque nationale de France, ubliek domein
Bridgetower was niet enkel een violist, hij componeerde ook zelf muziek. De meeste van zijn composities zijn spijtig genoeg verloren gegaan. Zoals veel muzikaal werk van die periode hebben vele stukken de geschiedenis niet overleefd, en kennen we vandaag enkel de meest bekende en beroemde stukken van die tijd. Een select aantal composities van Bridgetower zijn vandaag gekend, zoals Diatonica armonica for pianoforte and het fantastische Henry: A Ballad.
Mocht de vriendschap tussen Beethoven en Bridgetower niet zijn stukgelopen, en mochten veel van Bridgetower's composities niet verloren zijn gegaan, zou George Bridgetower vandaag waarschijnlijk een veel bekendere klassikale componist zijn.
Vaak wordt klassieke muziek gelijkgesteld met het werk van oude witte mannen, maar eens we dieper in de geschiedenis graven zien we dat het genre ook sterk werd beïnvloed door vrouwen zoals Hildegard van Bingen en Clara Schumann, en door Zwarte mensen zoals Chevalier de Saint George, en ook George Bridgetower.