- Tentoonstelling: Twin it! 3D for Europe’s culture
- Digitaal onontsloten erfgoed
Er zijn veel factoren waarmee rekening moet worden gehouden bij 3D-digitalisering, aangezien er geen internationaal erkende normen of richtlijnen zijn voor 3D-projecten.
Ten eerste, welke items moeten worden gedigitaliseerd in 3D? Deze tentoonstelling bevat modellen van items die je in je hand zou kunnen houden, tot sites waar je uren rond kunt lopen.
Zo maakt deze Bote de Zamora (een soort cilindrische kist) deel uit van de collectie van het Nationaal Archeologisch Museum in Madrid, Spanje.
Het werd in opdracht van de kalief can Cordoba al-Hakam II gemaakt als een geschenk voor zijn geliefde, Subh, een vrouw van grote invloed in het Cordoba tijdens de dynastie van de Umayyaden. Het zou geschenken zoals specerijen, sieraden, parfums of fijne stoffen hebben bevat.
Gemaakt in 964 n.C., het is iets meer dan 17 centimeter hoog en 11 centimeter in diameter, en gemaakt van ivoor. Het oppervlak bevat ingewikkeld en delicaat houtsnijwerk van planten, bloemen, dieren en vogels, evenals een inscriptie. Het is een voorbeeld van de overdracht van elementen, motieven en luxe van het Oosten naar de Westerse wereld via al-Andalus.
Met het 3D-model kunt u deze prachtige decoraties van dichtbij bekijken.
Een ander item met vergelijkbare vorm, maar 100 keer groter in diameter dan de Bote de Zamora is de Rotunda van St. Margaret van Antiochië in Šivetice in Slovakije.
De Rotunda is een Laat-Romaans bakstenen gebouw, dat dateert uit het begin van de 13e eeuw, met een interne diameter van 11 meter. In de 18e eeuw werd een klokkentoren met toegangspoort aan het gebouw toegevoegd. Het is een van de grootste cirkelvormige Romaanse structuren in Midden-Europa en een van de belangrijkste monumenten uit deze periode in Slovakije.
Gebruik het 3D-model om rond de rotonde te kijken, de verwering van elke steen te zien en zelfs de bloemen op de grafstenen eromheen te bekijken.
Waarom is 3D-digitalisering belangrijk voor erfgoedsites?
Als je eenmaal hebt besloten wat je wilt digitaliseren, zijn er nog veel meer overwegingen. Welke apparatuur moet je gebruiken om het te digitaliseren? Waar is de site zelf, of waar moet het object worden geplaatst om te scannen? Wat zijn de lichtomstandigheden? Hoe leg je de textuur van de materialen vast?
Om deze en nog veel meer redenen kost het tijd om een fysiek item of gebouw om te zetten in een 3D-model, en dus is er momenteel een vrij laag niveau van 3D-digitalisering van dergelijk erfgoed in Europa. Toegevoegd worden aan de Twin it! campagne is een belangrijke stap.
Neem het Nationaal Paleis van Mafra in Portugal. Het paleis ligt ongeveer 30 kilometer ten noordwesten van Lissabon. Gebouwd in opdracht van koning Dom João V in 1711, omvat de architectuur een koninklijk paleis, basiliek, klooster, tuin en wildreservaat.
Ondanks het feit dat het Nationaal Paleis van Mafra sinds 2019 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat, is het tot nu toe niet significant gedigitaliseerd in 3D.
Fort Louvigny by MNAHA on Sketchfab
Een andere site die nu voor het eerst digitaal gedocumenteerd werd is het Fort van Louvigny in Luxemburg. Het is een redoubt (een tijdelijke of aanvullende vesting) met een vrijstaand bastion. Er lopen een groot aantal ondergrondse tunnels onder de stad, waarvan sommige te zien zijn in het 3D-model.
De site maakte deel uit van de vestingwerken van de stad gebouwd in 1672-73. Het is vernoemd naar generaal Louvigny van het Spaanse Habsburgse leger die de versterking van de verdediging van de stad ontwierp in de nasleep van de Europese oorlogen van Lodewijk XIV.
Het fort werd verwoest in 1869 nadat het Verdrag van Londen van 1867 de neutraliteit van Luxemburg en de ontmanteling van de vesting bepaalde.
Op dezelfde plaats staat vandaag de 20e-eeuwse Villa Louvigny met zijn “Grand Auditoire”. Het werd ingehuldigd op 18 mei 1953 om concerten uit te zenden en te dienen als repetitieruimte voor het Symfonisch Orkest van Radio Luxembourg/RTL, opgericht in 1933. Villa Louvigny huisvestte het voormalige hoofdkantoor van de Société luxembourgeoise de radio et de télévision en organiseerde in de jaren zestig tweemaal het Eurovisiesongfestival.
De landschappen rond Villa Louvigny zijn open voor het publiek als een gemeentelijk park. Nu kan het publiek ook het interieur van het Grand Auditoire in 3D verkennen.
Hoe kan 3D-digitalisering bijdragen aan het behoud van cultureel erfgoed?
3D-modellen bieden zowel geïnteresseerde bezoekers als toegewijde onderzoeksprofessionals de mogelijkheid om objecten en locaties op een interactieve en gedetailleerde manier te verkennen, zonder hun werkruimte te hoeven verlaten en zonder schade aan te richten die zelfs kan gebeuren door een voorzichtige fysieke verkenning.
Voor professionals op het gebied van cultureel erfgoed stellen 3D-versies van kwetsbare locaties en objecten hen in staat om toestand en aftakeling te controleren en prioriteit te geven aan toekomstige reparaties.
Als het ergste gebeurt en het stuk erfgoed verloren gaat of wordt vernietigd, kunnen onderzoeksprofessionals en professionals uit de industrie, zoals ingenieurs de 3D-inhoud gebruiken om ze te reconstrueren.
De ruïnes van Momjan Castle in Momiano, Noord-Istrië, Kroatië, bevinden zich op een geïsoleerde rots, aan alle kanten omringd door steile en hoge kliffen.
Vandaag de dag ligt het kasteel in puin. Het enige dat overleeft zijn een vierkante toren, enkele buitenmuren en de overblijfselen van de ophaalburg die ooit werd gebruikt om toegang te krijgen tot het kasteel.
De oudste documenten die het kasteel beschrijven situeren het kasteel in de jaren 1230. Het werd verlaten in de jaren 1830 en verslechterde snel. In een tijdsbestek van 100 jaar werd de prachtige structuur gereduceerd tot schaarse ruïnes.
Het 3D-model is een grote bijdrage aan het onderzoek naar middeleeuwse vestingwerken en helpt ons het gebruik en de architecturale ontwikkeling van vergelijkbare complexen in zowel Istrië als daarbuiten te begrijpen.
Als bouwmateriaal is hout niet altijd bestand tegen de tijd. Dit 18e-eeuwse houten gebouw maakte deel uit van het landgoed Arvistava in Rumšiškės, Litouwen. Het is het enige overgebleven gebouw in Litouwen van zijn soort, een waardevol voorbeeld van Litouwse houten architectuur uit de barokperiode. Het is al fysiek gedeconstrueerd en gereconstrueerd, en nu is het gerepliceerd in 3D om het te bewaren voor toekomstige generaties.
Het gebouw heeft een sierlijk dak met een voorgevormde kroonlijst. De hoofdgevel wordt ondersteund door zes houten zuilen. De buitenmuren zijn bekleed met verticale planken en geel geschilderd. Het gebouw vertegenwoordigt de interactie tussen traditionele bouw en adellijke architectuur in Litouwen.
In de jaren tachtig werd het gebouw geschonken aan het Litouwse Folk Life Museum. In die tijd was het gebouw volledig vervallen - een deel ervan was zelfs gebruikt voor het houden van varkens! In 1987 werd het gedemonteerd en getransporteerd naar het museum, waar het werd opgeslagen en uiteindelijk herbouwd in 2010.
We werpen onze blik op een nog grotere site, de Cittadella, gelegen op het eiland Gozo in Malta. De Cittadella heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de bronstijd. Door de eeuwen heen is het een plaats van betekenis geweest voor de Feniciërs, Romeinen, Byzantijnen, Arabieren, de Noormannen, Ottomanen, de Fransen en Britten. De overgebleven gebouwen zijn van grote architectonische waarde en bieden een goed beeld van verschillende lagen architecturale stijlen uit de late middeleeuwen tot het begin van de 20e eeuw.
De ligging op een natuurlijke heuvel met platte toppen gaf de site zijn functie als een fort voor vele eeuwen, met een stad die zich eromheen ontwikkelde. Het werd gedecommissioneerd als militaire site in 1868.
Eeuwenlange verkommering en plundering van steenmateriaal heeft de Cittadella tot een ruïne gemaakt, die zijn geschiedenis als een goed bevolkte versterkte stad in zijn bloei verloochent. De 3D-reconstructie van Gozo helpt de bezoekers van vandaag om de omvang en historische betekenis ervan te begrijpen.
Hoe kunnen 3D-modellen ondervertegenwoordigde geschiedenis benadrukken?
De Grote Synagoge van Erfurt werd geopend in 1884. Het werd ontworpen door architect Siegfried Kusnitzky, had een capaciteit voor 500 gelovigen en vertegenwoordigde een mijlpaal in de Duits-Joodse geschiedenis in Erfurt. Na 350 jaar verboden te zijn geweest, had het Joodse volk zich pas onlangs in Erfurt mogen vestigen. De bevolking groeide zo snel dat de bestaande synagoge niet langer aan zijn behoeften voldeed en er een nieuwe werd gebouwd.
In 1938 werd het verwoest tijdens de novemberpogroms onder het nazi-regime in Duitsland. Deze 3D-reconstructie draagt bij aan het creëren van historisch bewustzijn van de culturele rijkdom van het Joodse leven.
Een andere synagoge met een vergelijkbare geschiedenis was de Oude Synagoge in Wiesbaden, de grootste van de vijf synagogen van de stad. Ontworpen door architect Phillip Hoffmann, was het gelegen in de wijk Michelsberg. Het werd gebouwd in de jaren 1860, en het werd ook vernietigd in de novemberpogroms van 1938.
Beide 3D-modellen bieden bezoekers de mogelijkheid om door deze historische en religieus significante gebouwen te lopen en deze te ervaren. Van de vijf synagogen in Wiesbaden die in 1938 werden verwoest, is dit de enige die beschikbaar is als 3D-reconstructie.
Ook de bijdragen van vrouwen aan kunst, cultuur, geschiedenis en samenleving zijn vaak ondervertegenwoordigd. Hoewel de verhalen en ervaringen van vrouwen vaak centraal staan in veel samenlevingen, zijn zij ondervertegenwoordigd in archieven en collecties.
Er zijn bijvoorbeeld zeer weinig prehistorische voorstellingen van vrouwen, maar de Venus van Brassempouy, nu weergegeven als een 3D-model, is er een van. Het werd samen met vier andere beeldjes van mammoetivoor in 1894 ontdekt door Édouard Piette en Joseph de Laporterie in Pope's Cave in Brassempouy (Landes), Frankrijk.
Mammoetivoor is een uiterst fragiel materiaal, dus het is ongelooflijk dat deze kop praktisch intact is gebleven sinds de Gravettiaanse periode, 34.500-25.000 jaar geleden. Fijn gegraveerde details tonen een lange en sierlijke nek, een driehoekig hoofd met een breed voorhoofd en puntige kin, omlijst door een kapsel geïnterpreteerd als gevlochten haar, een schelpnet of zelfs een kap.
Vooruit in de geschiedenis, naar de 21e dynastie van Egypte (1069-945 v.C.) bevindt zich deze binnenste kist van een sarcofaag zich in de Egyptische collectie van het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis in Brussel, België.
De kist is bedoeld voor een vrouw - de inscriptie aan de voet van de kist vermeldt dat de overledene een zangeres van Amon was (een Egyptische godheid vereerd als koning van de goden), maar haar naam werd weggelaten. Decoraties op de kist tonen scènes met betrekking tot Egyptische begrafenispraktijken.
In de gravures wordt getoond hoe de Amon-zangeres slaagt in de test waarbij haar hart gewogen wordt waarna ze zich aanbiedt aan de bewakers van het hiernamaals. In het hiernamaals wordt ze vergezeld door haar Ba (zielvogel) terwijl ze in aanbidding staat voor de boomgodin en de godin Hathor gepresenteerd als een koe (beschermer van de necropolis).
In de jaren dertig werd België aangeduid als “de hoofdstad van de Egyptologie” en haar interesse in het uitleggen en delen van de Egyptische geschiedenis bestaat nog steeds. Het gebruik van 3D-technologie voor behoud en onderzoek maakt het mogelijk dergelijk erfgoed te verkennen en zo zinvol mogelijk te delen met de erfgoedgemeenschappen waartoe het behoort.
Het sprookje van Hans Christian Andersen, De kleine zeemeermin, werd gepubliceerd in 1837 en in 1909 vond een balletuitvoering van het verhaal plaats in Kopenhagen. Niet lang daarna ontstonden twee Deense sculpturen verenigd door het zeemeerminthema, maar verschillend in interpretatie.
De eerste was het nu beroemde traditioneel vrouwelijke en verleidelijke sculptuur uit 1913 van Edvard Eriksen die in Kopenhagen woont. De tweede is dit beeld uit 1921 van Anne Marie Carl-Nielsen, dat een belangrijk werk is geworden in de geschiedenis van het Deense Vitalisme en de Deense beeldhouwkunst in het algemeen.
De zeemeermin van Anne Marie Carl-Nielsen begroet de wereld met een schreeuw, met haar mond en grote visachtige ogen open. De zeemeermin is een amfibisch wezen, met een menselijke romp en het onderlichaam van een vis - een staart met gestileerde visschalen. De zeemeermin van Anne Marie Carl-Nielsen lijkt te leven, met een levenslust en innerlijke kracht, terwijl ze ook wanhoop en verlies lijkt te vertegenwoordigen.
Er bestaan verschillende versies van het standbeeld. Een bronzen beeld, gegoten in 1921, is te zien in de Deense nationale galerij. Een ander gietsel werd geïnstalleerd buiten de Koninklijke Deense Bibliotheek in Kopenhagen in 2009. Het originele gipsmodel is eigendom van het Carl Nielsen Museum en is te zien in het Funen Art Museum in Odense.