Storja
Il-bliet fl-Awstrija, l-Estonja u n-Norveġja għandhom dan it-titlu
Kull sena, il-programm tal-Kapitali Ewropej tal-Kultura jiċċelebra t-tapizzerija rikka tal-wirt kulturali madwar l-Ewropa, u juri s-sinifikat storiku, il-ħajja kulturali u l-wirt artistiku ta' bliet u reġjuni differenti.
Fl-2024, l-attenzjoni taqa' fuq Bad Ischl fl-Awstrija, Bodø fin-Norveġja u Tartu fl-Estonja. Il-Kapitali Ewropej tal-Kultura m'għandhomx għalfejn ikunu bliet kbar u frenetiċi - din is-sena għandhom it-titlu tlieta mill-iżgħar postijiet fl-istorja tal-programm.
Kull post fih taħlita unika ta' wirt, storja u innovazzjoni artistika, li toffri ħarsa lejn il-wirt vibranti tal-Ewropa. Ejja nagħmlu żjara virtwali lil kull wieħed minnhom u nesploraw il-wirt kulturali tagħhom.
Bad Ischl, l-Awstrija
Bad Ischl tinsab fir-reġjun tal-Alpi ta' Salzkammergut tal-Awstrija. Hija magħmula minn 23 muniċipalità, u flimkien għandhom it-titlu "Kapitali tal-Kultura".
Bad Ischl hija belt spa magħrufa għall-istorja imperjali tagħha. Fl-1849, l-Imperatur Franz Joseph I tal-Awstrija għażel il-belt bħala r-residenza tas-sajf tiegħu. L-arkitettura eleganti u l-pajsaġġi piktoreski tagħha jirriflettu l-opulenza u l-kobor tal-monarkija Awstro-Ungeriża.
Franz Joseph u l-mara tiegħu l-Imperatriċi Eliżabetta tal-Awstrija (magħrufa bħala Sisi) qattgħu s-sjuf tagħhom fil-villa Kaiservilla.
Kien f'din il-villa fl-1914 li Franz Joseph iffirma d-dikjarazzjoni tal-gwerra tal-Awstrija u l-Ungerija kontra r-Renju tas-Serbja, li bdiet l-Ewwel Gwerra Dinjija.
Iżda r-reġjun kien importanti ħafna qabel l-Ewwel Gwerra Dinjija. Għandu wirt rikk ta' Żmien il-Bronż u Żmien il-Ħadid.
Tant li r-raħal ta' Hallstatt maġenb il-lag ta ismu lil epoka sħiħa ta' Żmien il-Ħadid - il-perjodu msejjaħ kultura Hallstatt (850 sa 500 QEK). Fis-seklu 19, tħaffir ta' ċimiterju preistoriku kbir żvela għodod u artefatti oħra relatati ma' minjieri tal-melħ fil-qrib.
Ir-reġjun ispira ħafna artisti, b'mod partikolari Gustav Klimt li qatta' s-sajf fil-lag Attersee, u pinġa ħafna xogħlijiet tal-arti ispirati mill-ambjent naturali tal-lag.
Il-pjanijiet tal-Kapitali Ewropea tal-Kultura ta' Salzkammergut huma ffukati fuq erba' oqsma: Il-Qawwa u t-tradizzjoni, Il-Kultura fiċ-ċaqliq, il-Kondiviżjoni ta' Salzkammergut u "Globalokal". Permezz ta' dawn l-attivitajiet, Salzkammergut 2024 għandu l-għan li jgħaqqad l-istorja preistorika, imperjali u aktar reċenti mal-futur.
Bodø, in-Norveġja
Kull tliet snin, lokalitajiet minn pajjiżi barra l-Unjoni Ewropea jkunu mistiedna jagħmlu offerta għat-titlu tal-Kapitali Ewropea tal-Kultura. Bodø hija belt fit-Tramuntana tan-Norveġja, u hija l-aktar post fit-Tramuntana li għandha t-titlu tal-Kapitali Ewropea tal-Kultura.
Bodø tinsab fost pajsaġġi mill-isbaħ 'il fuq miċ-Ċirku Artiku u għandha popolazzjoni ta' madwar 50,000.
Hija żviluppat minn raħal għal belt fil-bidu tas-seklu 19, minħabba s-sajd u l-industriji marittimi tagħha. Bodø għandha wkoll bażi tal-Forza tal-Ajru Irjali tan-Norveġja, u hija l-post fejn jinsab in-Norsk luftfartsmuseum (il-Mużew tal-Avjazzjoni Norveġiża).
Illum, Bodø tħaddan lil Fram Kino, l-ewwel ċinema fin-Norveġja li nfetaħ fl-1908. Għandha wkoll il-klabb tal-futbol Bodø/Glimt, l-aktar klabb tat-tramuntana li rebaħ kompetizzjoni tal-lig nazzjonali Ewropew. Huma rebħu l-Eliteserien, il-kampjonat tan-Norveġja, fl-2020, fl-2021 u fl-2023.
Fl-2024, se jseħħu aktar minn 1,000 avveniment f' Bodø u madwar ir-reġjun ta' Nordland, b'enfasi fuq iż-żgħażagħ.
F'Bodø dawn se jkunu ffukati fuq is-Stormen Kulturkvartalet (il-Kwartier Kulturali ta' Stormen) u s-sala ta' kunċerti, it-teatru u l-librerija tiegħu, li nfetħu fl-2014.
Tartu, l-Estonja
Tartu hija t-tieni belt tal-Estonja, u hija magħrufa bħala l-kapital intellettwali tagħha. L-Università ta' Tartu, imwaqqfa fl-1632, hija l-eqdem università tal-Estonja.
L-istorja ta' Tartu tmur lura għas-seklu 5. Sas-seklu 7, kienu nbnew fortifikazzjonijiet fuq l-Għolja Toome u, fi żminijiet medjevali, kien hemm ukoll kastell tal-isqof.
Illum, punti ta' interess bħall-Katedral ta' Tartu, il-Qorti Suprema tal-Estonja u l-Pont tal-Anġlu jinsabu fuq l-Għolja Toome.
Matul is-sekli, Tartu kienet iggvernata mill-Isvezja, il-Polonja u r-Russja u għalhekk kienet magħrufa b'diversi ismijiet - Tarbatu, Dorpat u Yuryev. Mill-indipendenza tal-Estonja fl-1918, il-belt għażlet l-isem Tartu.
Tartu għandha xena kulturali vibranti. It-Tartu Kunstimuuseum (il-Mużew tal-Arti ta' Tartu) għandu għall-wiri kollezzjoni varjata ta' arti Estonjana, li tirrifletti l-progressjoni artistika tan-nazzjon matul żminijiet differenti. Fiha jinsab l-Eesti Spordi-ja Olümpiamuuseum (il-Mużew tal-Isport Estonjan u Olimpiku) u t-Tartu Linnaajaloo Muuseumid (il-Mużew tal-Belt ta' Tartu).
It-Teatru Vanemuine twaqqaf fl-1870, u huwa wieħed mill-eqdem teatri fl-Estonja.
Fl-2024, Tartu qed tippjana sensiela ta' avvenimenti, wirjiet u attivitajiet relatati mal-kunċett "Arti tas-Sopravivenza". Se jseħħu iktar minn 1,000 avveniment, u se jaqsmu stejjer dwar l-għarfien, il-ħiliet u l-valuri li se jgħinuna ngħixu ħajja tajba fil-futur.
L-immaġni ewlenija hija collage ta': "Bad Ischl and Traun River" minn David McGregor, "Nyholmsundet" minn Frankemann u "Tartu kesklinn" minn Ireen Trummer - kollha permezz tal-Wikimedia Commons.
