Wirja
Hemm ħafna fatturi li għandhom jitqiesu għad-diġitalizzazzjoni 3D, peress li m'hemm l-ebda standard jew linji gwida rikonoxxuti internazzjonalment għal proġetti 3D.
L-ewwel, liema oġġetti għandhom jiġu diġitalizzati fi 3D? Din il-wirja tinkludi mudelli ta' oġġetti li tista' żżomm f'idejk, sa siti li tista' tqatta' sigħat timxi fihom.
Pereżempju, dan il-Bote de Zamora (tip ta' kaxxa ċilindrika) huwa parti mill-kollezzjoni tal-Mużew Arkeoloġiku Nazzjonali f'Madrid, Spanja.
Dan ġie kkummissjonat mill-kalif ta' Cordoba al-Hakam II bħala rigal għall-għażiża tiegħu, Subh, mara ta' influwenza kbira f'Cordoba tal-Umayyad. Kien ikun fih rigali bħal ħwawar, ġojjellerija, fwejjaħ jew drappijiet fini.
Magħmul fid-964 AD, fih ftit aktar minn 17-il ċentimetru għoli u dijametru ta' 11-il ċentimetru, u huwa magħmul mill-avorju. Il-wiċċ tiegħu fih tpinġijiet dettaljati u delikati ta' pjanti, fjuri, annimali u għasafar, kif ukoll skrizzjoni. Huwa eżempju tat-trasferiment ta' elementi, motivi u lussu mil-Lvant lejn id-dinja tal-Punent permezz ta' al-Andalus.
Bil-mudell 3D, tista' tħares lejn dawn id-dekorazzjonijiet sbieħ mill-qrib.
Oġġett ieħor ta' forma simili iżda 100 darba akbar fid-dijametru mill-Bote de Zamora huwa r-Rotunda ta' Santa Margerita ta' Antioch f'Šivetice fis-Slovakkja.
Ir-rotunda hija bini tal-briks tal-perjodu aħħari Romanesk, li jmur lura għall-bidu tas-seklu 13, b'dijametru intern ta' 11-il metru. Fis-seklu 18, żdied torri tal-qanpiena b'bieb tad-dħul. Dan huwa wieħed mill-akbar strutturi Romaneski b'forma ċirkolari fl-Ewropa Ċentrali, u wieħed mill-aktar monumenti importanti minn dan il-perjodu ta' żmien fis-Slovakkja.
Uża l-mudell 3D biex tħares madwar ir-rotunda, tara kif qdiem il-briks u saħansitra tara l-fjuri mqiegħda fuq l-oqbra tal-madwar.
Għaliex hija importanti d-diġitalizzazzjoni 3D għas-siti ta' wirt storiku?
Ladarba tkun iddeċidejt x'għandek tiddiġitalizza, hemm ħafna aktar x'tikkunsidra. X'tagħmir għandek tuża biex tiddiġitalizzah? Fejn jinsab is-sit innifsu, jew fejn jinsab l-oġġett li għandu jiġi skenjat? X'inhuma l-kundizzjonijiet tad-dawl? Kif se turi s-sensazzjoni tal-materjali?
Għal dawn ir-raġunijiet u ħafna aktar, il-proċess biex oġġett fiżiku jew bini jiġi rifless f'mudell 3D jieħu ż-żmien, u għalhekk bħalissa hemm livell pjuttost baxx ta' diġitalizzazzjoni fi 3D ta' wirt bħal dan fl-Ewropa. Inklużjoni fi Twin it! il-kampanja hija pass importanti.
Ħu l-Palazz Nazzjonali ta' Mafra fil-Portugall. Il-Palazz jinsab madwar 30 kilometru fil-Majjistral ta' Liżbona. L-arkitettura, li ġiet ikkummissjonata mir-Re Dom João V fl-1711, tinkludi palazz irjali, bażilika, kunvent, ġnien u riserva għall-kaċċa.
Minkejja li ilu fuq il-Lista tal-Patrimonju Dinji tal-UNESCO mill-2019, il-Palazz Nazzjonali ta' Mafra għadu ma ġiex diġitalizzat fi 3D b'mod sinifikanti.
Sit ieħor li issa qed jirċievi l-ewwel dokumentazzjoni diġitali tiegħu huwa il-Forti Louvigny, fil-Lussemburgu, fortizza (fortifikazzjoni temporanja jew supplimentari) b'sur maqtugħ għalih. Hemm għadd kbir ta' mini taħt l-art taħt il-belt, li wħud minnhom jistgħu jidhru fil-mudell 3D.
Is-sit kien parti mill-fortifikazzjonijiet tal-belt mibnija fl-1672-73. Huwa msemmi għall-Ġeneral Louvigny tal-armata Spanjola Habsbourg li ħoloq it-tisħiħ tad-difiżi tal-belt wara l-gwerer Ewropej ta' Louis XIV.
Il-forti ġiet distrutta fl-1869 wara li t-Trattat ta' Londra tal-1867 stipula n-newtralità tal-Lussemburgu u ż-żarmar tal-forti.
Fuq l-istess sit illum hemm il-"Grand Auditoire" tal-Villa Louvigny tas-seklu 20. Dan kien inawgurat fit-18 ta' Mejju 1953 biex ixandar il-kunċerti u jservi bħala spazju ta' prova għall-Orkestra Sinfonika tar-Radju tal-Lussemburgu/RTL (imwaqqfa fl-1933). L-eks-kwartieri ġenerali tas-Société luxembourgeoise de radio et de télévision kienu fil-Villa Louvigny, u fis-snin sittin il-Villa kienet ukoll il-post fejn sar il-Eurovision Song Contest.
Il-pajsaġġi ta' madwar Villa Louvigny huma miftuħa għall-pubbliku bħala park muniċipali. Issa, il-pubbliku jista' jesplora wkoll il-Gran Auditoire minn ġewwa fi 3D.
Id-diġitalizzazzjoni fi 3D kif tista' tgħin biex tippreserva l-wirt kulturali?
Il-mudelli 3D jippermettu kemm lill-viżitaturi interessati kif ukoll lill-professjonisti tar-riċerka ddedikati l-opportunità li jesploraw oġġetti u siti b' mod interattiv u dettaljat, mingħajr ma jkollhom għalfejn jitilqu mill-ispazju tax-xogħol tagħhom, u mingħajr ma jagħmlu ħsara li anke l-esplorazzjoni fiżika bir-reqqa tista' tagħmel.
Għall-professjonisti tal-wirt kulturali, il-verżjonijiet 3D ta' siti u oġġetti fraġli jippermettulhom jimmonitorjaw il-kundizzjoni tagħhom u jipprijoritizzaw it-tiswijiet futuri.
Jekk jiġri l-agħar u tintilef jew tinqered xi biċċa mill-wirt, il-professjonisti tar-riċerka u l-professjonisti tal-industrija bħall-inġiniera jistgħu jużaw il-kontenut 3D biex jibnuha mill-ġdid.
Il-fdalijiet tal-Kastell ta' Momjan f'Momiano, fit-Tramuntana ta' Istria, il-Kroazja, jinsabu fuq ħruġ ta' blat iżolat, imdawwar fuq in-naħat kollha bi blat perpendikulari u fond.
Illum, il-kastell jinsab f'rovina. Kulma fadal huwa torri kwadru, xi ħitan tal-perimetru, u l-fdalijiet tas-sistema tal-pont jintrefa' li darba kienet tintuża biex wieħed jaċċessa l-kastell.
L-aktar rapporti bikrija magħrufa juru li l-kastell ilu hemm mis-snin 30 tas-seklu 13. Dan ġie abbandunat fis-snin 30 tas-seklu 19, u ddeterjora malajr. Fi żmien 100 sena, l-istruttura eċċellenti tiegħu spiċċat fi ftit fdalijiet.
Il-mudell 3D huwa kontribut kbir għar-riċerka dwar il-fortifikazzjonijiet medjevali, u jgħinna nifhmu l-użu u l-iżvilupp arkitettoniku ta' kumplessi simili kemm f'Istria kif ukoll lil hinn minnha.
Bħala materjal tal-bini, l-injam mhux dejjem jiflaħ is-sekli. Dan il-bini tal-injam tas-seklu 18 kien parti mill-patrimonju ta' Arvistava f'Rumšiškės, fil-Litwanja. Huwa l-uniku bini bħal dan li għadu jeżisti fil-Litwanja, eżempju siewi tal-arkitettura tal-injam tal-Litwanja tal-perjodu tal-Barokk. Dan diġà ġie dekostruwit u rikostruwit fiżikament, u issa ġie replikat fi 3D biex jiġi ppreservat għall-ġenerazzjonijiet futuri.
Il-bini fih saqaf ornamentali bi gwarniċun iffurmat. Il-faċċata ewlenija tiegħu hija appoġġata minn sitt kolonni tal-injam. Il-ħitan ta' barra huma miksija bi planki vertikali u miżbugħa sofor. Il-bini jirrappreżenta l-interazzjoni bejn il-kostruzzjoni tradizzjonali u l-arkitettura nobbli fil-Litwanja.
Fis-snin tmenin, il-bini ngħata lill-Mużew Folk Life tal-Litwanja. Dak iż-żmien, il-bini kien kompletament mġarraf - parti minnu kienet saħansitra tintuża għaż-żamma tal-ħnieżer! Fl-1987, ġie żarmat u ttrasportat lejn il-mużew, fejn ġie maħżun u eventwalment mibni mill-ġdid fl-2010.
Sit akbar huwa ċ-Ċittadella, li tinsab fil-gżira ta' Għawdex f'Malta, u li għandha storja rikka li tmur lura għall-Era tal-Bronż. Matul is-sekli, kienet sit ta' sinifikat għall-Feniċi, ir-Rumani, il-Biżantini, l-Arab, in-Normanni, l-Ottomani, il-Franċiżi u l-Ingliżi. Il-binjiet li għadhom jeżistu għandhom mertu arkitettoniku kbir, u jipprovdu stampa tajba ta' saffi differenti ta' stili arkitettoniċi mill-perjodu medjevali aħħari sal-bidu tas-seklu 20.
Il-pożizzjoni tagħha fuq għolja naturali b'wiċċ ċatt tat lis-sit il-funzjoni tiegħu bħala fortizza għal ħafna sekli, b'belt li żviluppat madwaru. Din ġiet dekummissjonata bħala sit militari fl-1868.
Snin ta' abbandun u serq ta' materjal tal-ġebel wasslu biex iċ-Ċittadella tispiċċa f'rovina, u xejnu l-istorja tagħha bħala belt fortifikata b'popolazzjoni tajba fl-aqwa żmien tagħha. Ir-rikostruzzjoni 3D ta' Għawdex tgħin lill-viżitaturi tal-lum biex jifhmu l-iskala u s-sinifikat storiku tagħha.
Il-mudelli 3D kif jistgħu jenfasizzaw stejjer sottorappreżentati?
Is-Sinagoga l-Kbira ta' Erfurt infetħet fl-1884. Din ġiet iddisinjata mill-perit Siegfried Kusnitzky, kienet tiflaħ 500 ruħ u kienet tirrappreżenta stadju importanti fl-istorja Ġermaniża-Lhudija f'Erfurt. Peress li ġew ipprojbiti għal 350 sena, in-nies Lhudin kienu jitħallew joqogħdu ġewwa Erfurt dan l-aħħar biss. Il-popolazzjoni kibret tant malajr li s-sinagoga eżistenti ma kinitx qed tlaħħaq aktar mal-ħtiġijiet tagħha u nbniet waħda ġdida.
Fl-1938, inqerdet matul il-pogromi ta' Novembru taħt ir-reġim Nażista fil-Ġermanja. Din ir-rikostruzzjoni 3D tikkontribwixxi għall-ħolqien ta' għarfien storiku tal-ġid kulturali tal-ħajja Lhudija.
Sinagoga oħra bi storja simili kienet is-Sinagoga l-Qadima f'Wiesbaden, l-akbar waħda mill-ħames sinagogi tal-belt. Iddisinjata mill-perit Phillip Hoffmann, kien tinsab fid-distrett ta' Michelsberg. Din inbniet fis-snin 60 tas-seklu 19, u nqerdet ukoll fil-pogromi ta' Novembru fl-1938.
Iż-żewġ mudelli 3D joffru lill-viżitaturi l-kapaċità li jimxu u jesperjenzaw dawn il-binjiet storiċi u reliġjużi sinifikanti. Mill-ħames sinagogi f'Wiesbaden li nqerdu fl-1938, din hija l-unika waħda li hija disponibbli bħala rikostruzzjoni 3D.
Il-kontribuzzjonijiet tan-nisa għall-arti, il-kultura, l-istorja u s-soċjetà huma wkoll ta' spiss sottorappreżentati. Filwaqt li l-istejjer u l-esperjenzi tan-nisa spiss ikunu fil-qalba ta' ħafna soċjetajiet, dawn mhumiex irrappreżentati biżżejjed fl-arkivji u l-kollezzjonijiet.
Pereżempju, hemm ftit rappreżentazzjonijiet preistoriċi tan-nisa, iżda l-Venere ta' Brassempouy, li issa hija murija bħala mudell 3D, hija waħda minnhom. Din ġiet skoperta flimkien ma' erba' statwetti oħra magħmula mill-avorju tal-mammut fl-1894 minn Édouard Piette u Joseph de Laporterie fl-għerien tal-Papa fi Brassempouy (Landes), Franza.
L-avorju tal-mammut huwa materjal estremament fraġli, għalhekk huwa inkredibbli li din ir-ras baqgħet prattikament intatta mill-perjodu Gravettjan, 34,500-25,000 sena ilu. Dettalji mnaqqxa b'mod fin juru għonq twil u grazzjuż, ras trijangolari b'moħħ wiesa' u geddum għall-ponta, imfassal bi stil ta' xagħar interpretat bħala xagħar immaljat, xibka ta' qoxra jew saħansitra kappa.
'Il quddiem fiż-żmien lejn il-21 dinastija tal-Eġittu (c. 1069-945 QK), dan it-tebut ta' ġewwa ta' sarkofagu jinsab fil-Kollezzjoni Eġizzjana tal-Mużew Rjali tal-Arti u l-Istorja fi Brussell, il-Belġju.
It-tebut huwa maħsub għal mara - l-iskrizzjoni f'qiegħ it-tebut tiddikjara li l-mejta kienet kantanta ta' Amon (divinità Eġizzjana meqjus bħala r-re tal-allat), iżda isimha tħalla vojt. Id-dekorazzjonijiet fuq il-kaxxa juru xeni relatati ma' prattiki funerarji Eġizzjani.
Il-kantanta ta' Amon hija murija għaddejja mit-test tal-użin ta' qalbha, filwaqt li toffri lilha nnifisha lill-gwardjani tal-ħajja ta' wara l-mewt. Fil-ħajja ta' wara l-mewt, hija tidher akkumpanjata mill-Ba (għasfur spirituż) tagħha waqt li qed tqim lill-alla tas-siġar u l-alla Hathor ippreżentata bħala baqra (il-protettriċi tan-nekropoli).
Fis-snin 30 tas-seklu 20, il-Belġju kien imsejjaħ "il-kapitali tal-Eġittoloġija" u l-interess tiegħu li jispjega u jaqsam l-istorja Eġizzjana għadu jeżisti sal-lum. L-użu tat-teknoloġija 3D għall-preservazzjoni u r-riċerka jippermetti li tali wirt jiġi esplorat u kondiviż bl-aktar mod sinifikanti possibbli mal-komunitajiet tal-wirt li jappartjeni għalihom.
L-istorja fittizja ta' Hans Christian Andersen, The Little Mermaid, ġiet ippubblikata fl-1837 u fl-1909, filwaqt li ttellgħet prestazzjoni tal-ballet tal-istorja f'Copenhagen. Mhux wisq wara dan kien hemm żewġ skulturi Daniżi magħquda bit-tema tas-sireni, iżda li jvarjaw fl-interpretazzjoni.
L-ewwel waħda kienet l-iskultura tradizzjonalment femminili u seduttiva tal-1913 ta' Edvard Eriksen li jgħix f'Copenhagen. It-tieni hija din l-iskultura tal-1921 ta' Anne Marie Carl-Nielsen, li saret xogħol ewlieni fl-istorja tal-Vitaliżmu Daniż u l-iskultura Daniża b'mod ġenerali.
Is-sirena ta' Anne Marie Carl-Nielsen tilqa' lid-dinja bi twerżiqa, b'ħalqha u għajnejha kbar qishom ta' ħuta. Is-sirena hija kreatura amfibja, b'torso umana u bil-kumplament ta' ġisimha ta' ħuta - denb bi skaldi stilizzati tal-ħut. Is-sirena ta' Anne Marie Carl-Nielsen tidher ħajja, b' imħabba għall-ħajja u saħħa interna, filwaqt li tidher ukoll li tirrappreżenta d-disprament u telf.
Jeżistu għadd ta' verżjonijiet tal-istatwa. Skultura tal-bronż, magħmula fl-1921, tinsab għall-qiri fil-Gallerija Nazzjonali Daniża. Forma oħra ġiet installata barra l-Librerija Rjali Daniża f'Copenhagen fl-2009. Il-mudell tal-kisi oriġinali huwa proprjetà tal-Mużew Carl Nielsen u jinsab għall-wiri fil-Mużew tal-Arti Funen f'Odense.