- Έκθεση: Προασπίζοντας τις ελευθερίες των πολιτών:
- Η έγκριση και η νομική ισχύς του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η σύνταξη του σχεδίου του Χάρτη ολοκληρώνεται στις 26 Σεπτεμβρίου 2000. Στις 2 Οκτωβρίου, η Συνέλευση εγκρίνει και επίσημα το κείμενο και το υποβάλλει στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλέον έτοιμος να παρουσιαστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μπιαρίτζ (12-13 Οκτωβρίου). Ακολουθεί η πανηγυρική διακήρυξή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας, στις 7 Δεκεμβρίου 2000. Ορισμένα κράτη μέλη διαφωνούν ωστόσο με την ενσωμάτωσή του στις ιδρυτικές συνθήκες, ενώ άλλα, όπως και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επιθυμούν να προσδώσουν στον Χάρτη πλήρη και δεσμευτική νομική ισχύ.
Οι διαφωνίες δεν στέκονται εμπόδιο στη χρήση του Χάρτη από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αναδεικνύουν το κείμενό του σε σύμβολο διακυβέρνησης που σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Το Κοινοβούλιο επίσης δεν καταθέτει τα όπλα. Έτσι, το κείμενο του Χάρτη ενσωματώνεται το 2004 στο σχέδιο ευρωπαϊκού συντάγματος που εκπονεί η Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης. Η συνθήκη αυτή απορρίπτεται ωστόσο το 2005, μετά το αρνητικό αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων σε Γαλλία και Κάτω Χώρες. Χρειάζεται υπομονή μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης της Λισαβόνας, τον Δεκέμβριο του 2007, και τη θέση της σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2009, προκειμένου ο Χάρτης να γίνει πλέον νομικά δεσμευτικός. Ο Χάρτης καθίσταται πλέον κεντρικό στοιχείο της έννομης τάξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μολονότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πολωνία και αργότερα η Τσεχία εξασφαλίζουν εξαιρέσεις όσον αφορά την εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων που οι εθνικές νομοθεσίες τους δεν αναγνωρίζουν.